Ngày 13/6, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã tổ chức Phiên thảo luận mở về “Biến đổi khí hậu, hòa bình và an ninh” dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Biến đổi khí hậu và môi trường của Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE) - nước Chủ tịch HĐBA tháng 6/2023. Phiên họp có sự tham dự và phát biểu của Phó Tổng Thư ký LHQ phụ trách gìn giữ hoà bình, lãnh đạo một số tổ chức quốc tế liên quan, cùng quan chức và đại diện gần 80 nước thành viên LHQ.
Tại phiên họp, các diễn giả và đại diện các nước đánh giá biến đổi khí hậu là một trong những yếu tố tác động ngày càng lớn tới hòa bình và an ninh quốc tế. Có tới 9 trong số 16 quốc gia dễ bị tổn thương nhất bởi biến đổi khí hậu đang đối mặt với xung đột và cần có sự hiện diện của các Phái bộ gìn giữ hòa bình hoặc Phái bộ chính trị đặc biệt của LHQ. Về giải pháp, nhiều ý kiến cho rằng cần phát huy hơn nữa vai trò của HĐBA cũng như tăng cường năng lực cho các Phái bộ của LHQ để nâng cao hiệu quả đánh giá rủi ro an ninh do biến đổi khí hậu gây ra, làm cơ sở để HĐBA giải quyết tốt hơn các xung đột và xây dựng hòa bình.
Phát biểu tại phiên thảo luận, Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn Thường trực Việt Nam tại LHQ đánh giá biến đổi khí hậu là thách thức đa chiều, tác động đến môi trường, kinh tế và xã hội, cũng như tác nhân làm gia tăng rủi ro đối với hoà bình và an ninh ở cấp độ toàn cầu. Biến đổi khí hậu có thể gây làm trầm trọng thêm căng thẳng ở nhưng nơi đang có xung đột, tạo điều kiện cho chủ nghĩa khủng bố phát triển, ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh kế của người dân, nhất là phụ nữ và trẻ em, gây mất an ninh lương thực và nguồn nước, thậm chí có thể dẫn tới xung đột quốc tế do cạnh tranh nguồn lực khan hiếm.
Đại diện Việt Nam khẳng định HĐBA LHQ, với trách nhiệm duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, cần tiếp tục thúc đẩy chương trình nghị sự về biến đổi khí hậu. Trước hết, HĐBA cần có cách tiếp cận toàn diện để giải quyết gốc rễ của xung đột, cân bằng giữa các thách thức an ninh truyền thống và ninh phi truyền thống, đưa phân tích rủi ro về biến đổi khí hậu vào chức năng, nhiệm vụ của các phái bộ gìn giữ hòa bình và phái bộ chính trị đặc biệt. Bên cạnh đó, HĐBA cần ủng hộ và phối hợp chặt chẽ với các cơ chế liên quan như Công ước Khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu và Thỏa thuận Paris; tăng cường hợp tác với các sáng kiến ở cấp quốc gia và khu vực về biến đổi khí hậu để ứng phó phù hợp và hiệu quả hơn với các vấn đề và tình huống phát sinh.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang nhắc lại khuyến nghị Việt Nam từng đề xuất tại HĐBA về việc thiết lập một hệ thống cơ sở dữ liệu toàn diện về tác động đa chiều của biến đổi khí hậu và nước biển dâng để hỗ trợ các nỗ lực ứng phó toàn cầu. Đại sứ nhấn mạnh những cam kết mạnh mẽ của Việt Nam đã đưa ra tại Hội nghị COP-26, đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục ủng hộ và tham gia tích cực vào các cuộc thảo luận và sáng kiến liên quan đến biến đổi khí hậu, trong đó có Hội nghị Thượng đỉnh tham vọng khí hậu của LHQ và Hội nghị COP-28 tại UAE trong năm nay./.