Hội thảo thành lập Ủy ban Tạo thuận lợi Thương mại Quốc gia tổ chức tại Hà Nội, ngày 15/5/2015.
Hội thảo "Thành lập Ủy ban Quốc gia về tạo thuận lợi thương mại ở Việt Nam" vừa được Tổng cục Hải quan phối hợp với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tổ chứcnhằm tạo điều kiện để các bên liên quan cùng tham vấn về việc thành lập Ủy ban Tạo thuận lợi thương mại quốc gia tại Việt Nam (NCTF), hoặc chỉ định một cơ chế hiện có nhằm phối hợp với các cơ quan trong nước để thực thi những quy định của Hiệp định Tạo thuận lợi hóa thương mại, vốn đã được thông qua tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 9 do Tổ chức Thương mại Thế giới tổ chức từ năm 2013.
Điều 23.2 của Hiệp định Tạo thuận lợi hóa thương mại (TFA) nêu rõ, mỗi thành viên WTO có nghĩa vụ phải thiết lập duy trì một NCTF hoặc chỉ định một cơ chế hiện có để tạo điều kiện phối hợp các cơ quan trong nước và thực thi các quy định của Hiệp định phải thực hiện ngay khi TFA có hiệu lực.
Ông Nguyễn Toàn - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Tổng cục Hải quan) cho biết, một Ủy ban quốc gia về tạo thuận lợi thương mại là điều hết sức cần thiết để tăng cường hoạt động quản lý hải quan, cũng như đơn giản hóa các thủ tục xuất nhập khẩu, đảm bảo cho sự phối hợp giữa các bên liên quan được dễ dàng, thông suốt qua đó tăng cường mối quan hệ đối tác giữa khu vực Nhà nước và khu vực tư nhân.
Đối với ngành hải quan, việc thành lập Ủy ban Quốc gia về tạo thuận lợi thương mại sẽ giúp tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý; giảm thời gian thông quan; tăng cường hợp tác hải quan quốc tế… Đối với doanh nghiệp, sẽ nhận được nhiều lợi ích như giảm thời gian thông quan, giảm chi phí, tăng cường năng lực cạnh tranh, đẩy mạnh xuất khẩu và mở rộng được thị trường…
Bà Phạm Thanh Bình, Chuyên gia tư vấn, Dự án Quản trị Nhà nước nhằm tăng trưởng toàn diện (GIG) cho biết theo khảo sát của Tổ chức Hải quan quốc tế (WCO) vừa công bố tháng 4/2015 đã có 23/66 quốc gia thành viên WCO đã có ủy ban hoặc tổ chức phụ trách vấn đề tạo thuận lợi thương mại. Trong quá trình hoạt động tại Việt Nam, Dự án GIG nghiên cứu và thấy rằng các yếu tố như thiếu sự minh bạch về chính sách, pháp luật cùng sự phức tạp về thủ tục hành chính nhất là ở khâu thủ tục kiểm tra, kiểm soát tại cửa khẩu chính là bất cập gây cản trở hoạt động thương mại. Đó là chưa kể những hạn chế về cơ sở hạ tầng, khó khăn trong vận chuyển hàng hóa giữa nội địa và các cửa khẩu. Bởi vậy, việc thành lập NCTF tại Việt Nam sẽ góp phần thực hiện Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ nhằm tiếp tục cải thiện môi trường sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia giai đoạn 2015-2016. Đối với ngành hải quan, việc thành lập ủy ban quốc gia về tạo thuận lợi thương mại sẽ giúp tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý; giảm thời gian thông quan; tăng cường hợp tác hải quan quốc tế. Đối với doanh nghiệp, sẽ nhận được nhiều lợi ích như giảm thời gian thông quan, giảm chi phí, tăng cường năng lực cạnh tranh, đẩy mạnh xuất khẩu và mở rộng được thị trường.
Đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), ông Trần Hữu Huỳnh, nhận định việc thành lập Ủy ban tạo thuận lợi thương mại quốc gia tại Việt Nam là nhằm hướng tới việc thực thi các cam kết đối với doanh nghiệp và cộng đồng kinh tế quốc tế được tốt hơn. Các hoạt động và chương trình mà ủy ban này thực hiện sẽ rất hữu ích và giúp tiết giảm chi phí thương mại, giúp tăng cơ hội tạo công ăn việc làm và thu nhập, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế.
Về vấn đề này, ông Peter Faust, chuyên gia quốc tế về Tạo thuận lợi thương mại thuộc GIG cho biết, lợi ích quốc gia rõ ràng khi thành lập và duy trì NCTF như một cơ chế tạo thuận lợi cho thương mại. Ở Việt Nam, đây là các yêu cầu chủ yếu liên quan tới ASEAN, GMS, APEC. Vì vậy, sự phối hợp giữa các cơ quan quan và chức năng nhiệm vụ của họ là vô cùng cần thiết để tránh trùng lặp. Ông Peter Faust cũng nhấn mạnh: "Sự tham gia có ý nghĩa của khu vực tư nhân vào quá trình này là một phần không thể tách rời nhằm đảm bảo chương trình làm việc của NCTF sẽ đáp ứng các nhu cầu của doanh nhân và cộng đồng doanh nghiệp".
Hội thảo này là một trong hàng loạt các hoạt động mà Dự án Quản trị nhà nước nhằm tăng trưởng toàn diện của USAID hợp tác với Hải quan Việt Nam để tăng cường sự tham gia của khu vực tư nhân vào các vấn đề tạo thuận lợi thương mại có ảnh hưởng tới lĩnh vực thương mại, đầu tư và kinh tế của Việt Nam. Trong khuôn khổ Chiến lược Hợp tác Phát triển Quốc gia của USAID dành cho Việt Nam giai đoạn 2014-2018, Dự án quản trị nhà nước nhằm tăng trưởng toàn diện của USAID đang cùng với Chính phủ Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và các tổ chức xã hội đầy năng động góp phần làm cho sự tăng trưởng chung của Việt Nam có sự tham gia nhiều hơn của mọi thành phần.
Minh Minh